Laatste aanpassing meerjarenplan

Op domeinen zoals mobiliteit, klimaat en milieu, armoedebestrijding, participatie,... heeft dit bestuur verre van een ambitieus beleid gevoerd.

Voor de laatste keer in deze legislatuur werd het meerjarenplan aan de gemeenteraad voorgelegd. Het ideale moment om het beleid van de afgelopen jaren te evalueren. Werden de doelstellingen gehaald? Kan er in het laatste jaar nog een extra inspanning gedaan worden?

De cijfers kloppen?

De cijfers kloppen, om wettelijk in orde te zijn moet het beschikbaar budgetair resultaat voor ieder jaar in het meerjarenplan positief zijn en moet de autofinancieringsmarge in het laatste jaar van de legislatuur positief zijn. Dit zijn twee cijfers die weergeven hoe financieel gezond de organisatie is. Het toont ook aan dat de stad in staat is om de leningen die ze heeft afgesloten te kunnen aflossen.

Maar welke truc heeft men moeten uithalen om dit positief resultaat te bekomen? Daarvoor lichten we één cijfer uit. De verkoop van de materiële vaste activa (gebouwen en gronden).

Om de cijfers te laten kloppen moet er verkocht worden. De reserves worden aangesproken. Volgend jaar en de jaren erna moet er voor in totaal aan 12.500.000 euro aan gronden worden verkocht. Dat is ongeveer 4 keer zoveel als dat we in de rest van de legislatuur hebben verkocht. In totaal zal deze stad voor 16.721.759 euro verkocht hebben. Dat is veel meer dan gepland was, want in het initieel meerjarenplan in 2020 werd hier slechts 650.000 euro ingeschreven.

De reserves van de stad zijn eindig. Dit is een kunstgreep die je eenmalig kan uitvoeren, maar op is op. Bovendien zorgt ervoor dat we met het verkochte patrimonium / de verkochte gronden geen beleid kunnen voeren. Landbouwgronden zouden in een grondenbank gehouden moeten worden, zodat we wanneer ze pachtvrij zijn, kunnen ruilen voor gronden die kritisch gelegen zijn ivm de opvang van overtollig regenwater. Alleen zo kan er een structurele oplossing komen voor de wateroverlast in de dorpen van de Jekervallei.

Dit is maar één voorbeeld waarvoor we die gronden beter hadden kunnen inzetten. Dit beleid had echter maar één doelstelling: te gelde maken. Gronden werden zelfs te koop gesteld wanneer ze nog verpacht zijn hoewel we weten dat ze dan tot 20% minder opbrengen. Welke goede huisvader doet zoiets?

Baan ruimen voor de fietser

Een van de speerpunten in het meerjarenplan is de beleidsdoelstelling 'baan ruimen voor de fietser'. Wat heeft het bestuur in de afgelopen jaren bereikt? Enkele cijfers op een rij:

Fietsrapport	Gemeentescan	Lokaal Energie en Klimaatpact
45,3/100	23%	3,16%
In het fietsrapport werden Tongenaar ondervraagd over hun fietsbeleving. Enkele interessante resultaten. Op de stelling 'ik kan comfortabel door de stad fietsen' werd 2 op 5 gegeven. En op de stelling 'kinderen kunnen veilig naar school fietsen' werd 1,9 op 5 gegeven. In totaal kreeg de stad een rapport van 45,3 op 100. Gebuisd dus.	In de gemeentescan, op basis van de burgerbevraging die Vlaanderen organiseert. Kunnen we afleiden dat 23% van de Tongenaren vindt dat men veilig kan fietsen (ver onder het Vlaams gemiddelde). Slechts 22% van de Tongenaren vindt dat er voldoende fietspaden zijn.	Het lokaal energie en klimaatpact ging in in 2021. We hebben onszelf de doelstelling opgelegd om tegen 2030 1 meter fietspad per inwoner bij te creëren. Van die doelstelling is tot op heden 3,16% gerealiseerd (terwijl 30% van de tijd al voorbij is). Willen we die doelstelling effectief halen, is een gigantische extra inspanning nodig.
Link naar fietsrapport	Link naar gemeentescan	Link naar LEKP

Er zijn in de afgelopen jaren enkele fietsprojecten uitgevoerd. Maar we kunnen zeker niet spreken van 'baan ruimen voor de fietser' of van een grote ommezwaai. De Tongenaar ervaart het fietsen in de stad nog steeds als onveilig. We halen zelfs de doelstellingen die we onszelf voorhouden niet.

Fietsen is voor deze bestuursploeg geen prioriteit.

Tongeren klimaatneutraal

In het meerjarenplan heeft de stad de ambitie om te evalueren naar een klimaatneutrale stad. Hoe ver staan we op dat vlak?

Onze stad heeft in haar klimaatplan de doelstelling opgenomen om de CO2 uitstoot met 40% te reduceren tegen 2030. Dit om de klimaatdoelstellingen van Parijs te kunnen halen om zo de opwarming van de aarde te beperken tot max. 2°C. Dat een ambitieus klimaatbeleid noodzakelijk is, tonen ook de extreme weersomstandigheden die we in eigen gemeente meemaken aan. Denk aan overstromingen, droogteperiodes,...

Op dit moment realiseren we in Tongeren een daling van de CO2 uitstoot van 4,3 procent. Daarmee doen we minder inspanningen dan het Limburgs en Vlaams gemiddelde. Als we tegen dit tempo verdergaan, halen we onze klimaatdoelstellingen over 83 jaar! De volgende generaties zullen ons dankbaar zijn?

De klimaatinspanningen die we willen doen hebben we verder geconcretiseerd in het lokaal energie en klimaatpact. Hoewel al drie van de 10 jaar voorbij zijn, zien we dat er niet voldoende inspanningen worden genomen. Een voorbeeld is het aantal bomen. Tegen 2030 willen we 1 boom per inwoner bijplanten. Op dit moment zijn er 2600 bomen bijgeplant (waar bijvoorbeeld de gratis boompjes van het belang van Limburg worden meegerekend). Tegen dit tempo halen we over 36 jaar onze doelstelling. Jammer!

Kinderarmoede tegengaan

Om de kinderarmoede terug te dringen werd er onder andere sterk ingezet op activering. Er zijn meer Tongenaren aan het werk gegaan in de afgelopen jaren. Tussen 2015 en nu daalde het aantal werkzoekenden zonder werk met 22%. Maar tegelijk zien we dat de kinderarmoede gestegen is naar 21%. Dit cijfer is hoger dan ooit tevoren.

Er zijn meer Tongenaren die het financieel moeilijk hebben en er zijn meer Tongeren met betaalachterstanden. Inzetten op activering alleen is dus niet voldoende!

Hoe gaat de stad om met mensen die hun factuur niet kunnen betalen? Zelfs voor kleine bedragen wordt de deurwaarder ingeschakeld. In 2022 kregen 26 Tongenaren de deurwaarder over de vloer voor een factuur van minder dan 50 euro!

Zijn de cijfers goed en werd er goed beleid gevoerd? Er werd in onze reserves gesneden terwijl belangrijke werven voor de toekomst bleven liggen. De toekomstige generaties zullen oordelen over deze bestuursploeg.